امروز شنبه برابر با 18 سپتامبر/27 شهریور ماه، مصادف است با نودمین سالگرد حادثه 18 سپتامبر و یا حادثه «موکدن»؛ حادثه ای فریبکارانه که ژاپن از آن به عنوان بهانه ای برای آغاز یک تهاجم گسترده علیه چین استفاده سوء استفاده کرد و نهایتا منطقه شمال شرقی چین را به اشغال و تصرف خود در آورد.

در آن روز سرنوشت ساز در سال 1931 میلادی بود که ارتش امپراتوری ژاپن بخش کوچکی از راه آهن تحت مالکیت یک شرکت ژاپنی در نزدیکی شهر «شن یانگ»، استان «لیائو نینگ» چین را منفجر کرد و بعد از آن با متهم کردن سربازان چین به انجام اقدامات خرابکارانه، در مقام واکنش بر آمد و پادگان چین در این شهر را هدف حمله خود قرار داد.

جامعه ملل نیز در اوایل سال 1932 میلادی و با هدف پایان بخشیدن به این خصومت ها، تیمی را به منظور تحقیق درباره این حادثه به ژاپن و چین اعزام کرد؛ در گزارش اکتبر 1932 میلادی این تیم اعزامی به سرپرستی «ویکتور بولور-لیتون» ارل لیتون دوم انگلیس، تاکید شد که ژاپن متجاوز است و این نتیجه گیری بعدها و زمانی که ژاپن اقدام به تاسیس دولت دست نشانده «مانچوکوئو» کرد، ثابت شد!

ژاپن یک استراتژی جنگی و توسعه طلبانه را برای استقرار موقعیت غالب خود در آسیا بعد از بازسازی میجی اتخاذ کرد.

حادثه 18 سپتامبر نماد آغاز مقاومت 14 ساله مردم چین در برابر تجاوز ژاپن شد.

دولت وقت «کومینتانگ» چین در سال 1933 میلادی، آتش بس تانگو با ژاپن را امضا کرد و بر اساس آن، «مانچوکوئو» و از دست دادن استان «رهه» (Rehe) را به رسمیت شناخت. دو سال بعد از آن بود که ژاپن جنبش های خودمختاری شمال چین را سازماندهی کرد و در سال 1937 میلادی بود که مهاجمان ژاپنی از حادثه پل «لوگو»، معروف به حادثه «پل مارکو پولو»، سوء استفاده کردند و جنگی تمام عیار به راه انداختند تا دامنه سرزمین های اشغالی اشان را به چین بکشانند.

حزب کمونیست چین به منظور مبارزه با ارتش ژاپن، در سال 1935 میلادی بیانیه 1 اوت را صادر کرد و از تمام مردم چین، صرف نظر از اینکه به چه قشر و حزبی تعلق دارند، خواست تا با یکدیگر همکاری کنند و جهبه ای متحد علیه مهاجمان ژاپنی تشکیل دهند که این جبهه قاطعیت مردم چین در نبرد با مهاجمان ژاپنی را تقویت کرد.

حادثه 18 سپتامبر در عین حال نمادی است از شروع جنگ جهانی ضد فاشیست؛ اشغال شمال شرق چین به دست ژاپن، سایر نیروهای فاشیست و عمدتا در اروپا را به حمله و اشغال کشورهای دیگر تشویق کرد آن هم به رغم اینکه سیستم ورسای-واشنگتن از پایان جنگ جهانی اول به منظور جلوگیری از درگیری بین کشورها اجرایی شده بود.

از همه مهم تر اینکه حادثه 18 سپتامبر باعث شد مردم چین در برابر ژاپن فاشیست با یکدیگر متحد گردند و حس وطن پرستی در آنها بیش از پیش تقویت شود. روح و اتحاد ملی ایجاد شده در آن برهه از زمان به کشور چین کمک کرد تا بر هرج و مرج و ویرانی و رنج های به وجود آمده ناشی از جنگ، غلبه کند.

دولت وقت «کومینتانگ» اجرای برنامه مقاومت مسلحانه و بازسازی ملی را در سال 1938 میلادی و با هدف مقاومت در برابر مهاجمان ژاپنی تصویب کرد و هم هدف فراخوان حزب کمونیست چین برای ایجاد جبهه متحد در برابر مهاجمان ژاپنی و هم مقاومت مسلحانه کومینتانگ برای اجرای برنامه بازسازی ملی، محقق ساختن جوان سازی ملی بود.

چین به عنوان میدان اصلی نبرد در شرق، سهم بزرگی در پیروزی متفقین در جنگ جهانی دوم ایفا کرد. چین در طول این جنگ بیش از 35 میلیون نفر تلفات داد. مردم چین با جنگ مقاومتی خود، منابع ژاپن را از بین بردند و بنابراین، مانع از آن شدند که ژاپن به سایر کشورها حمله کند و این اقدام چین نقشی حیاتی در تحقق پیروزی در جنگ ضد فاشیستی داشت. باید گفت که بدون فداکاری مردم چین، احتمال داشت که ژاپن در خاور نزدیک به آلمان ملحق شود و دریای مدیترانه را محاصره نماید.

چین در مواجه با اشغالگری و خشونت طلبی و وحشیگری های بی سابقه ژاپن، مانند یک ققنوس از خاکستر برخاست و از تاریک ترین دوره تاریخی خود عبور کرد و در جنگ علیه تجاوز ژاپن پیروز شد.

حادثه 18 سپتامبر تاریخ مدرن را تحت تاثیر خود قرار داده و همچنان موضوعی بسیار حساس در روابط بین چین و ژاپن محسوب می شود و از آنجایی که ژاپن متجاوز به چین بوده و جنایات زیادی را مرتکب شده است، بنابراین باید از این حادثه عبرت بگیرد و با گذشته نظامی گری خود مواجه گردد.

این در حالیست که دیدگاه فریبکارانه ژاپن نسبت به تاریخ تجاوزش به چین در بازدیدهای اخیر سران این کشور از معبد یاسوکونی، محل دفن 14 جنایتکار درجه یک جنگی ژاپن، به وضوح نمایان است؛ از طرف دیگر، وزارت دفاع ژاپن که به تحریک چین و سایر همسایگانش از طریق بازدید از معبد یاسوکونی رضایت نداد، یک مقاله سفید دفاعی برای دانش آموزان مقطع ابتدایی و متوسطه در تاریخ 16 آگوست سال جاری میلادی منتشر و در آن نظریه تهدید چین را با هدف گمراهی مردم منتشر کرد.

حقیقت این است که دولت ژاپن با خوراندن اطلاعات کذب و غلط به نسل های جوان تر خود، باعث می شود روابط این کشور با همسایگانش مسموم تر شود؛ در چنین شرایطی برای ژاپن بهتر است که از تاریخ عبرت بگیرد و از هر گونه اقدام نادرست در آینده اجتناب کند.