«چن شیو» نماینده دائم چین در دفتر سازمان ملل در ژنو سه شنبه در نامه ای به «تدرس آدهانوم» مدیرکل سازمان بهداشت جهانی خواستار آغاز تحقیقات منشاءیابی ویروس کرونای جدید (بیماری کووید-19) در پایگاه بیوشیمیایی «فورت دتریک» و دانشگاه کارولینای شمالی شد. وی در این نامه نوشت: اگر طرف های ذیربط بازهم نمی توانند احتمال «نشت آزمایشگاهی ویروس کووید-19» را منتفی بدانند، باید بر اساس عدالت و برابری، تحقیقات منشاءیابی ویروس کووید-19 را در پایگاه بیوشیمیایی فورت دتریک و آزمایشگاه دانشگاه کارولینای شمالی آغاز کنند.

«مایک رایان» رئیس بخش فوریت های پزشکی سازمان بهداشت جهانی در خصوص این نامه گفته همه فرضیه ها درباره سرچشمه ویروس کرونا در حال بحث است اما معتقد است این یک تناقض است که چین خواستار انجام تحقیقات در آزمایشگاه فورت دتریک آمریکا شده چون چین مخالف بحث «نشت آزمایشگاهی ویروس کووید-19» است.

«وانگ ون بین» سخنگوی وزارت امور خارجه چین نیز در پاسخ به این اظهارات رایان، وجود تناقص در درخواست چین را رد کرد و گفت: درخواست چین بسیار عادی و منطقی است و در آن تناقضی وجود ندارد.

وی توضیح داد: اگر آمریکا بازهم بر «نشت آزمایشگاهی ویروس» اصرار دارد، این بسیار منطقی است که واشنگتن درهای پایگاه فورت دتریک را برای تحقیقات باز کند؛ بر همین، اگر دبیرخانه سازمان بهداشت جهانی نیز هنوز نمی تواند احتمال «نشت آزمایشگاهی» را رد کند، باید تحقیقات منشاءیابی بیماری کووید-19 را همان طور که در ووهان انجام داده، در پایگاه فورت دتریک آغاز کند.

همگان اطلاع دارند مرحله اول تحقیقات جهانی منشاءیابی ویروس کرونا در ووهان چین انجام شد و نتیجه اش مبنی بر «بعید بودن نشت ویروس از آزمایشگاه ووهان» اعلام شد. اما این آمریکاست که این نتیجه را قبول ندارد. «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا حتی به دستگاه های اطلاعاتی آن کشور دستور داده تا ظرف 90 روز تحقیقاتی مربوط به آنکه آیا این ویروس از آزمایشگاه چین نشت یافته یا سرچشمه حیوانی دارد، انجام دهند.

با توجه به آنکه پای تحقیقات توسط نهادهای اطلاعاتی آمریکا به میان آمده، بهتر است نگاهی دقیق به آن بیاندازیم. مشخص است این تحقیقات که توسط دستگاه های اطلاعاتی آمریکا انجام شده، یک تحقیقات کاملا سیاسی است. اما حتی در این صورت، طبق گزارش های رسانه های آمریکایی مانند روزنامه «وال استریت ژورنال»، شبکه خبری «سی ان ان» و روزنامه «واشنگتن پست»، این تحقیقات به اصطلاح منشاءیابی ویروس کرونا نتیجه مشخصی ندارد.

به هرحال، این تحقیقات این نکته را نشان داده که آمریکا هنوز نمی تواند از «نشت آزمایشگاهی کووید-19» منصرف شود پس واشنگتن باید از سازمان بهداشت جهانی دعوت کند تا تحقیقات کاملی را در پایگاه فورت دتریک و آزمایشگاه کارولینای شمالی انجام دهد.

مساله مهم تر این است که دو نهاد فوق یعنی پایگاه فورت دتریک و آزمایشگاه کارولینای شمالی واقعا از لحاظ سرچشمه ویروس کرونا محل شک و تردید فراوانی هستند.

پایگاه فورت دتریک ارتش آمریکا پیش از تایید نخستین مورد ابتلاء به ویروس کرونا در ووهان، در سال 2019 به دلیل آنچه فوریت های امنیتی اعلام شد تعطیل گشت و سریعا پس از آن، یک بیماری ذات الریه با علائم بسیار شبیه به بیماری کووید-19 در آمریکا شیوع پیدا کرده بود. در سال 2019، 54 نفر در منطقه «گرین‌اسپرینگ» ایالت ویرجینیا سرفه، پنومونی و دیگر علائم را بروز دادند. این منطقه فقط یک ساعت با پایگاه فورت دتریک فاصله دارد.

 با این حال، دولت ایالات متحده هیچ وقت توضیح روشنی درباره این موضوع مهم به جامعه جهانی و مردم خود آمریکا نداده است.

یکی از آزمایشگاه های دانشگاه کارولینای شمالی آمریکا به سرپرستی پروفسور «رالف باریک» نیز ارتباطات بسیار نزدیک با پایگاه بیوشیمیایی فوق دارد و بسیاری از فناوری های ابداعیِ او نیز در این پایگاه مورد استفاده قرار گرفته است.

باریک در تحقیقات مربوط به ویروس «سارس»، «مرس» و «کرونای جدید» در آمریکا جزو افراد پیشگام بوده است. او در سال 2008 برای نخستین بار نوعی ویروس کرونا شبیه سارس را به طور مصنوعی تولید کرد و آزمایشگاه به سرپرستی او نیز اصلاحات ویروس کرونا را به طور موفقیت آمیز انجام داده بود. وی در سپتامبر 2020 نیز در مصاحبه با تلویزیون ایتالیا گفته بود قادر است «به گونه ای ویروس را اصلاح کند که هیچ اثری از این اصلاح به جا نماند.»

این نکته هم شایان ذکر است که در آزمایشگاه بیوشیمیایی دانشگاه کارولینای شمالی چندین حادثه رخ داده اما جزییات آنها هیچ وقت اعلام نشده است.

با توجه به نقاط تردید فوق درباره پایگاه فورت دتریک و دانشگاه کارولینای شمالی، درخواست چین برای گنجاندن این دو مرکز در تحقیقات بعدی سازمان بهداشت جهانی بسیار عادی و منطقی به نظر می آید.

درباره اظهارات مایک رایان رئیس فوریت های پزشکی سازمان بهداشت که مدعی وجود تناقض در درخواست چین شده هم باید گفت اصلا چنین تناقضی وجود ندارد. این آمریکاست که همیشه بر نشت آزمایشگاهی ویروس کرونا اصرار دارد و حتی در حال حاضر نیز از آن منصرف نشده است؛ از این رو برای تشخیص صحت این نظریه بسیار ضروری است که تحقیقاتی در پایگاه فورت دتریک و دانشگاه کارولینای شمالی انجام شود. به هر حال آنچه بر روند انجام و نتیجه گیری این تحقیقات تاثیرگذار است اراده سازمان بهداشت جهانی و صداقت آمریکا برای پذیرش این تحقیقات است.

به عبارت دیگر می توان گفت تحقیقات منشاءیابی سرچشمه ویروس کرونا در آزمایشگاه مرموز فورت دتریک آزمون انصاف و عدالت برای آمریکا و سازمان بهداشت جهانی خواهد بود.