آقای دکتر «محمد قادری» کارشناس مسائل بین‌الملل و روزنامه نگار در گفتگو با خبرنگار بخش فارسی رادیو و تلویزیون مرکزی چین به تحولات اخیر افغانستان پرداخت و  تاکید کرد آنچه در خروج نیروهای آمریکا و ناتو از افغانستان حائز اهمیت است، اینکه؛ بار دیگر به دنیا نشان داده شد که آمریکا و غرب تحت هیچ شرایطی قابل اعتماد و اتکاء نیستند.

وی گفت پروژه مدنظر ایالات متحده از ابتدای اشغال افغانستان در سال 2001 با وجود جنایات گسترده و البته تاراج منابع متعلق به ملت مظلوم افغانستان چنانچه انتظار داشتند پیش نرفت و هزینه دست کم دو تریلیون دلاری روی دست مالیات دهندگان آمریکایی بر جای گذاشت.

مشروح مصاحبه با آقای قادری را در زیر مشاهده می‌کنید:

رادیو و تلویزیون مرکزی چین: برخی ناظران و مقامات سیاسی دنیا بر این باورند که خروج عجولانه آمریکا باعث شد تا اوضاع افغانستان دوباره متشنج شود. نظر شما در این باره چیست؟

آقای قادری: ایالات متحده به همراه ناتو پس از 20 سال اشغال افغانستان که با هدف اعلامی مبارزه با تروریسم رقم خورده بود، در نهایت با توجه به تحولات صورت گرفته در این کشور بدون دستیابی به هیچ‌یک از اهداف خود مجبور به خروج شد. البته این مسئله به معنای پایان سناریوی واشنگتن در خصوص منطقه و به ویژه افغانستان نیست، چرا که جو بایدن صراحتا در رونمایی از دکترین سیاست خارجی خود از لزوم مهار هم‌زمان چین، روسیه و جمهوری اسلامی ایران سخن گفته است و طبعا اهداف شوم خود را از مسیرهای دیگر ذیل راهبرد ناامن‌سازی منطقه دنبال خواهد کرد. با این وجود آنچه در خروج نیروهای آمریکا و ناتو از افغانستان حائز اهمیت است، اینکه؛ بار دیگر به دنیا نشان داده شد که آمریکا و غرب تحت هیچ شرایطی قابل اعتماد و اتکاء نیستند و هر جا منافعشان ایجاب کند از خالی کردن پشت هم‌پیمانان خود ابایی ندارند و حتی اولین مسائل انسانی و اخلاقی را هم زیر پا می‌گذارند، چنانچه شاهد بودیم که در فرودگاه کابل چه رفتاری از سوی سربازان آمریکایی با اتباع افغانستانی که به هر دلیل خواستار خروج از کشورشان بودند انجام شد و چه صحنه‌های رقت‌باری رقم خورد. بر این اساس به نظر می‌رسد چنانچه در توافق میان طالبان و آمریکا در مذاکرات دوحه رقم خورد، کاخ سفید با خروج خود از این کشور عملا چراغ سبز نهایی را برای تصرف کامل این کشور از سوی گروه طالبان به آنها نشان داد.

رادیو و تلویزیون مرکزی چین: «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا هفته گذشته در مصاحبه با شبکه «سی ان ان» گفت واشنگتن با حفظ شرایطی آماده همکاری با طالبان است. به نظر شما چرا الان آمریکا پس از 20 سال اشغال افغانستان و جنگ با طالبان این گونه اظهار نظر می کند؟

آقای قادری: پروژه مدنظر ایالات متحده از ابتدای اشغال این کشور در سال 2001 با وجود جنایات گسترده و البته تاراج منابع متعلق به ملت مظلوم افغانستان چنانچه انتظار داشتند پیش نرفت و هزینه دست کم دو تریلیون دلاری روی دست مالیات دهندگان آمریکایی بر جای گذاشت، بر این اساس کاخ سفید در اواخر دوره ترامپ تصمیم گرفت با نشستن سر میز مذاکره با طالبان، اهداف خود در منطقه را از مسیر دیگری دنبال کند. بر این مبنا گرچه آمریکا سعی می‌کند در فضای رسانه‌ای خود را از آسیب‌های ارتباط با طالبان محفوظ نگه دارد اما به هر حال به دنبال آن است که در شرایط جدید نیز سوار بر موج شده و اهداف خود را (مشخصا ناامن‌سازی و استمرار بحران فرسایشی با هدف مهار چین، ایران و روسیه) به پیش ببرد، لذا بدیهی است که تلاش می‌کند با گروه طالبان نیز فعالیت‌های خود را ادامه دهد. از سویی؛ طالبان می‌داند که از فردای تاسیس نظام جدید و تشکیل دولت باید به وظیفه ذاتی هر حکومتی یعنی اداره کشور بپردازد و اگر نتواند با دنیا تعامل داشته باشد طبعا با توجه به شرایط فعلی و زیرساخت‌های منهدم شده اقتصادی در این کشور قادر به انجام این مهم نخواهد بود، لذا به نظر می‌رسد که در چنین شرایطی وارد تعامل با غرب و به ویژه آمریکا هم بشود.

رادیو و تلویزیون مرکزی چین: همسایگان افغانستان چگونه می‌توانند در روند تشکیل حکومتی فراگیر به یاری این کشور بیایند؟ نقش آنها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

آقای قادری: مهمترین اتفاقی که می‌تواند از سوی کشورهای همسایه افغانستان در خصوص بازگشت ثبات، آرامش و امنیت به این کشور بیفتد، از یک سو کمک به برطرف شدن مسائل داخلی از طریق گفتگوهای بین‌الافغانی، بدون حضور و مداخله نیروهای خارجی و تشکیل هر چه سریع‌تر دولت با توجه به خواست و اراده مردم و مشارکت همه اقوام، مذاهب و گروه‌های سیاسی مبتنی بر وزن هر یک در جامعه افغانستان و از سوی دیگر، کمک به یک «همگرایی منطقه‌ای» و ایجاد «امنیت دسته‌جمعی» با مشارکت همه همسایگان مطابق آنچه در ابتکار عمل تهران در این خصوص پیشنهاد شده است.

رادیو و تلویزیون مرکزی چین: بسیاری از ناظران سیاسی معتقدند طالبان 2021 با طالبان 2001 متفاوت است. برخی هم معتقدند تغییر رویکرد طالبان موضوعی سطحی و برای جلب نظر جامعه جهانی است. نظر شما درباره ین دو رویکرد چیست؟

آقای قادری: آنچه مشخص است اینکه این تغییر دست کم در ادبیات و گفتمان صادره از مقامات طالبان محسوس و مشهود است و در همین مدت چند هفته نیز سعی کرده‌اند مطابق ادعاهای خود رفتار کنند، اما به هر جهت هرگونه قضاوت در این خصوص حتما و قطعا نیازمند گذر زمان و ایجاد فرصت برای راستی‌آزمایی رفتار و عملکرد آنان با سنجه ادعاهای خودشان است. البته باید به این نکته توجه داشت که طبعا محکمات عقاید و تفکرات طالبان همچنان پابرجاست اما آنچه مهم است اینکه اولا همین تفکرات با پذیرش نسبی طیف وسیعی از مردم این کشور مواجه شده که مصداق آن را می‌توان در پیشروی‌های سهل‌الوصول و بدون جنگ و خونریزی طالبان دید و ثانیا این تغییر با هر هدفی از جمله پذیرش افکار عمومی و به رسمیت شناخته شدن از سوی همسایگان و جامعه جهانی رخ داده باشد، قابل تامل است و باید به آن فرصت اثبات خود را داد.