آقای «حسین هوشمند» کارشناس ارشد روابط بین الملل در مصاحبه با خبرنگار بخش فارسی رادیو و تلویزیون مرکزی چین با اشاره به خارج شدن نظامیان آمریکا از افغانستان و قدرت گرفتن مجدد گروه طالبان تاکید کرد این یعنی 20 سال افغانستان فقط دچار جنگ، مصیبت و بدبختی بوده و آمریکا هزینه چند تریلیون دلاری انجام داده بدون هیچ نتیجه‌ای.

وی بر این باور است خروج آمریکا از افغانستان دقیقا یادآور فرار آمریکایی ها از ویتنام شکستی است که در این کشور در سال 1975 متحمل شدند.

این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد حتی خود سیاستگذاران آمریکایی به این نتیجه رسیده‌ اند که نمی توانند با نیروی نظامی و زور در یک کشور دیگر دموکراسی ایجاد کنند.

مشروح مصاحبه با آقای هوشمند را در زیر مشاهده می‌کنید:

رادیو و تلویزیون مرکزی چین: بسیاری از ناظران و مقامات سیاسی دنیا بر این باورند که خروج عجولانه آمریکا با عث شد تا اوضاع افغانستان دوباره متشنج شود. نظر شما در این باره چیست؟

آقای هوشمند: خروج عجولانه آمریکا از افغانستان سوالات زیادی را به وجود آورده مبنی بر اینکه آمریکا که ادعا می کرد دو تریلیون دلار در جنگ افغانستان هزینه کرده و سرمایه گذاری چندین میلیارد دلاری برای آموزش ارتش افغانستان انجام داده به چه صورت است که گروه طالبان می تواند در کمتر از یکی دو هفته شهرهای بزرگ افغانستان و حتی کابل را تصرف کند بدون اینکه مقاومتی رخ دهد و نیروهای ارتش افغانستان تسلیم شدند.  این اگر ارتشی است که آموزش آن را نیروهای آمریکایی بر عهده داشتند و تجهیزات به روز در اختیار آنها قرار داده شده بود چرا نتوانستند مقاومت کنند در مقابل نیروهای طالبانی که امکانات زرهی آنها قابل مقایسه با ارتش افغانستان نبوده است.

این نشان می دهد ارتش آمریکا در ظرف 20 سال گذشته ای که افغانستان اشغال شده بود و آموزش نیروهای نظامی به عهده آمریکایی ها بود نتوانستند ارتش را آماده کنند و آموزش های لازم را بدهند. یعنی 20 سال افغانستان فقط دچار جنگ، مصیبت و بدبختی بوده، آمریکا هزینه چند تریلیون دلاری انجام داده بدون هیچ نتیجه ای!

چند روز دیگر بیستمین سالگرد 11 سپتامبر و بیستمین سالگرد حمله آمریکا به افغانستان است؛ بعد از 20 سال دوباره برگشتیم به نقطه ای که در سپتامبر 2001 قرار داشتیم و دوباره طالبان قدرت را در دست گرفتند و در این میان تریلیون ها دلار پول مالیات دهندگان آمریکایی فقط به نفع کمپانی های بزرگ تسلیحات سازی آمریکایی به هدر رفت که بیشترین نفع را از جنگ بردند. مهمتر از این مردم آمریکا و چند ده هزار نفر از افغان ها بودند که کشته شدند.

رادیو و تلویزیون مرکزی چین: «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا به تازگی در مصاحبه با شبکه «سی ان ان» گفت واشنگتن با حفظ شرایطی آماده همکاری با طالبان است. به نظر شما چرا الان آمریکا پس از 20 سال اشغال افغانستان و جنگ با طالبان این گونه اظهار نظر می کند؟

آقای هوشمند: کاملا مشخص است که آمریکا در جنگ افغانستان شکست خورد. درست است که آمریکا در ماه های ابتدایی حضور در افغانستان توانست حکومت طالبان را سرنگون کند و پس از آن دولت هایی بر سر کار آمدند اما اگر به تصاویری که از خروج نیروهای آمریکایی از پشت بام سفارت در کابل منتشر شد نگاه کنید دقیقا مشابه همان تصاویر خروج آمریکایی ها از «سایگون» پایتخت ویتنام در سال 1975 است. آمریکا پس از ده ها میلیارد هزینه در دهه 70 میلادی، در جنگ ویتنام هم شکست خورد و در آخر هم مجبور شدند آنجا را ترک کنند و کمونیست ها قدرت گرفتند. اکنون هم همان اتفاقی که در ویتنام افتاد در افغانستان نیز تکرار شد؛ آمریکایی ها برای مبارزه با گروه طالبان رفته بودند اما دوباره این گروه قدرت گرفت. یعنی نتوانستند آنها را ریشه کن کنند و این گروه همچنان قدرتمند است و توانست به عرصه بازگردد.

نکته بعدی این است که در آمریکا سیاستمداران آنها متوجه شدند که جنگ افغانستان را واگذار کرده اند و ادامه آن منطقی نیست. تصمیم خروج در زمان آقای ترامپ اتخاذ شد یعنی مشروعیت بخشی به طالبان در زمان وزارت آقای پمپئو صورت گرفته است. آقای ملابرادر معاون سیاسی طالبان در سال 2018 از زندان های پاکستان با وساطت آمریکا آزاد شد و سال گذشته هم او با پمپئو دیدار کرد و تصاویر آن منتشر شد. در واقع آمریکا با کمک زلمی خلیل زاد که مذاکره کننده و پشت پرده امور افغانستان از زمان جرج بوش بوده به طالبان مشروعیت بخشید تا در نهایت یک خروج آبرومندانه داشته باشد که البته در نهایت چندان هم آبرومندانه خارج نشد!

تصمیم خروج نیروهای نظامی را ترامپ برای ماه می 2021 برنامه ریزی کرده و بایدن چند ماه آن را زودتر انجام داد اما با اینکه این تصمیم در زمان یک دولت جمهوریخواه گرفته شد اکنون شاهد هستیم که نمایندگان و سناتورهای جمهوریخواه و حتی ترامپ و پمپئو بشدت از بایدن انتقاد می کنند در حالی که اگر خودشان نیز بر سر قدرت بودند این کار را انجام می دادند اما بخاطر مسائل سیاسی مطرح می کنند.

نکته دیگر این است که اکثریت دموکرات ها مخصوصا ضدجنگ ها به رهبری سناتور برنی سندرز (جناح ترقی خواه) از اینکه طولانی ترین جنگ آمریکا به پایان رسیده راضی هستند. به عبارت دیگر پروژه ملت سازی که بوش اجرا کرد و در افغانستان و عراق چنان وضعیتی را به وجود آورد الان رسما به پایان رسیده؛ حتی خود سیاستگذاران آمریکایی به این نتیجه رسیده اند که نمی توانند با نیروی نظامی و زور در یک کشور دیگر دموکراسی ایجاد کنند.

رادیو و تلویزیون مرکزی چین: بایدن پس از روی کارآمدن در صحنه بین المللی شعار «آمریکا برگشته است» را فریاد می زد، اکنون طنزی در فضای مجازی به راه افتاده با این مضمون که آمریکا بازگشته اما به خانه خود بازگشته یعنی نظامیان خود را بازگردانده؛ این رویکرد را چگونه ارزیابی می کنید؟

آقای هوشمند: در دولت آقای تراپ به دنبال این بودند که نگاه به داخل داشته باشند و سعی می کردند انزوا را پیشه کنند. شعاری که آقای بایدن داد به این دلیل بود که به متحدان اروپایی خود اعلام کنند که واشنگتن به دنبال دیپلماسی است و به مجامع بین المللی بر می گردند. اما اگر متحدان آمریکا فکر کنند این کشور دوباره حاضر است برای کشورهای دیگر هزینه های آنچنانی انجام دهد باید گفت آن فضا و شرایط تمام شده و اقتصاد آمریکا دیگر توان ندارد. مهم ترین دغدغه بایدن مسائل داخلی است و به دنبال تصویب 3.5 تریلیارد دلار را برای بازسازی زیرساختهای خود هستند؛ دلیلی ندارد این پول را برای کشورهای دیگر مثل افغانستان خرج کنند و آقای بایدن هم به آن اشاره کرد و گفت خود مردم افغانستان و ارتش این کشور باید با طالبان بجنگند. این یعنی رویکرد برخوردهای نظامی پس از 11 سپتامبر، پایان یافته و سیاستمداران آمریکا متوجه شدند که توان هزینه های گزاف نظامی خارج از مرزها ندارند و به همین دلیل به داخل بازگشته اند تا مشکلات داخلی را حل کنند. منتقدان بایدن و جمهوریخواهان همین موضوع را به سخره گرفته اند و می گویند آمریکا متحدان خود را رها کرده و به ما دیگر اعتمادی نخواهند داشت. به عبارت دیگر آمریکا دیگر حاضر نیست هزینه های چند ده میلیاردی دلاری انجام دهد در حالی نفع چندانی برای خود نداشته باشد و سعی می کنند مشکلات اقتصادی خود را حل کنند.