با نزدیک شدن صدمین سالگرد تاسیس حزب کمونیست چین، نوع حکمرانی حزب حاکم پرجمعیت ترین کشور دنیا نیز مورد مطالعه و بررسی بیشتر دانشمندان قرار گرفته است. دانشمندان ایرانی نیز به این مساله پرداخته اند که از میان آنها می توان به آقای «محمود سریع‌القلم» پژوهشگر حوزه توسعه، علوم سیاسی و تاریخ معاصر ایران اشاره کرد.

وی که نائب رئیس مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه و عضو هیئت علمی و استاد تمام گروه علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی است، معتقد است مدل حکمرانی چین قابل تکثیر در خاورمیانه نیست. وی دلایل آن را تغییراتِ جدی فکری در میان اعضای حزبِ کمونیست به عنوان حزب حاکم آن کشور و آغاز اصلاحات در دهه 70 قرن گذشته و همچنین فرهنگ عمومی و نشأت گرفته از تعالیمِ کنفوسیوسی متکی بر رویکرد جمعی و اجتماعی و بروفاداری به جامعه می داند.

باید گفت حق با ایشان است. تکثیر مدل حکمرانی چین در دیگر کشورها امری سخت به نظر می رسد اما این نکته را هم باید در نظر گرفت که راه شکل‌گیری این مدل در دیگر کشورها قابل تکثیر است.

نگاهی به فراز و فرود تاریخی در چین نشان می دهد حزب کمونیست، فورا و طی یک شبانه روز در این کشور حاکم نشده است.

در صد سال پیش چین کشوری چند پاره و محروم بوده و کشورهای امپراطوری به چین نفوذ یافته و دولت وقت نمی توانست نماینده منافع عموم مردم باشند بلکه نماینده قشرهای خاصی مانند سرمایه داران و ارباب ها در روستاها بود.

این حزب کمونیست چین بود که آن زمان تاسیس شد و پس از دهه ها تلاش در رهبری مردم خود، متجاوزان ژاپنی را از کشور اخراج نمود و جمهوری خلق را ایجاد و در ادامه آن، با تلاش های بیشتر کشور چین را به یکی از قدرت های مطرح جهان تبدیل کرد.

می توان گفت مدل حکمرانی چین را مردم آن کشور با توجه واقعیتها و شرایط عینی خود و فرهنگ سنتی خودشان انتخاب، ایجاد و تکمیل کرده اند و بهترین گزینه کنونی برای اداره این کشور است.

در دنیا کشورهای متعددی وجود دارند که هر کدام از آنها شرایط و ویژگی های خاص خود را دارند و نمی توانند مدل حکمرانی یکسان داشته باشند بلکه باید به بهترین مدل حکمرانی خود دست یابند و آن را توسعه و تحقق بخشند. نکته مهم این است که باید به خواست مردم هر کشور و مدل حکمرانی که آنها انتخاب می کنند، احترام گذاشت.

در واقع، انواع مدل حکمرانی فقط روش های مختلفی برای رسیدن هدف مورد نظر است و این هدف، باید واحد باشد و آن این است که از طریق ایجاد آن مدل حکمرانی، کشور و مردم به یک حکومت مردم سالار با توان مدیریتی قوی دسترسی پیدا کنند.

 از این لحاظ، می توان گفت در جهان یک مدل حکمرانی استاندارد و یگانه وجود ندارد و بهترین مدل حکمرانی، مدلی است که مناسب ترین با توجه به شرایط آن کشور باشد.