آقای محمد زارع کارشناس مسائل چین و عضو مرکز تحقیقات چین دانشگاه علامه طباطبایی در یادداشتی اختصاصی برای بخش فارسی رادیو و تلویزیون مرکزی چین به موضوع پیشرفت چین در عرصه‌های مختلف پرداخته و عوامل پیش‌برنده این توسعه را بررسی کرده است.

به عقیده این کارشناس مسائل چین وجود یک " رویای فراگیر ملی" با عمر تقریبا 200 ساله برای احیای عظمت چین، انرژی های متکثر موجود در چین را در راستای تحقق این هدف مهم بسیج کرد و تلاشی سیستمیک برای تحقق آن را باعث شد.

وی همچنین بر این باور است که اما امروز و در زمان رهبری شی جین پینگ، تحقق رویای ملی بیش از هر زمان دیگری قوت گرفته است.

متن این یادداشت به شرح زیر است:

یکی از مهم ترین دلایل توسعه و پیشرفت چین را می توان تلاش بروکراسی ملی این کشور برای تبدیل و انتقال فرایند توسعه و قدرت یابی از یک " تمنای حزبی "به یک " تمنای ملی " دانست. یعنی از همان میانه های قرن نوزدهم و به خصوص پس از جنگ های تریاک که عملا توان و قدرت چین رو به افول نهاد، ایده احیای عظمت چین به مهم ترین و پایدارترین تمنای ملی مردم و رهبران چین تبدیل شد و تقریبا 200 سال است که این " رویای ملی" پر انرژی و پر حرارت به حیات خود ادامه داده است و امروز به گفته شی جین پینگ رئیس جمهور این کشور، چین در نزدیکترین نقطه به تحقق این رویای ملی است. به بیان دیگر وجود یک " رویای فراگیر ملی " با عمر تقریبا 200 ساله برای احیای عظمت چین، انرژی های متکثر موجود در چین را در راستای تحقق این هدف مهم بسیج کرد و تلاشی سیستمیک برای تحقق آن را باعث شد. لذا به نظر من کانون اصلی توسعه و پیشرفت های اخیر چین در وهله اول از داشتن و برخورداری از این " رویای انسجام بخش ملی " می گذرد.

از طرف دیگر روی کار آمدن دنگ شیائوپنگ و تعمیق هرچه بیشتر شناخت چین از محیط بین الملل و به خصوص اتخاذ سیاست اصلاحات و درهای باز از طرف وی، نه تنها دایره واژگان رهبران و نخبگان سیاسی چین را در تعامل با جهان خارج افزایش داد بلکه همچنین امکان" افق سازی های جدیدی" را پیش روی این کشور و حزب کمونیست چین گشود و ماهیت تفکر و تصمیم سازی برای آینده چین را متکاملتر از گذشته کرد. این نگاه تکاملی پس از دنگ نیز پیگری و دنبال شد. جیان زیمین با "رویای جامعه توسعه یافته معتدل"، هو جین تائو با ایده و رویای "جامعه همنوا"، همه و همه در تلاش برای ایجاد یک ریل مناسب برای توسعه و حرکت رو به جلو برای چین بوده اند.

اما امروز و در زمان رهبری شی جین پینگ، تحقق رویای ملی بیش از هر زمان دیگری قوت گرفته است. "رویای چین " به تم مسلط دوسال اول ریاست جمهوری شی جین پینگ تبدیل شد. از نظر شی جین پینگ، چین جدید از قابلیت های بسیار بیشتری به نسبت گذشته در تعریف آینده برخوردار شده است و به همین دلیل تلاش دارد تا یک " نقشه راه " کامل را برای تحقق این مهم پیش روی چین باز کرده و از همه بخش ها و حوزه های مختلف چین بخواهد که انرژی خود را در این مسیر متمرکز کرده و بکار گیرند. تمام هدف شی جین پینگ آن است تا روح "امید" و " اعتماد به نفس " را به منظور برداشتن گام های بیشتر در نظام بین الملل در کالبد چین بدمد و از این مسیر قابلیت چین برای تعریف اصول و پایه های نظم بین الملل جدید و آینده را افزایش دهد.

نکته نهایی که می­توان در این ارتباط بیان داشت آن است که توسعه، بلوغ و تکامل ملت ها امروز بیش از هر زمان دیگری به "سه کیفیت " یعنی 1) کیفیت و توان نظام ایده پردازی 2) کیفیت و توان نظام تصمیم سازی و 3) کیفیت فهم نقش زمان در کنش های استراتژیک وابستگی پیدا کرده است و ملت ها و کشورهایی می توانند در نقل و انتقالات مهمی در سلسله مراتب قدرت داشته باشند که از این " سه کیفیت " به خوبی برخوردار باشند. به نظر من هر چه زمان جلوتر می رود، این سه خصیصه کلیدی در چین و نظام تصمیم سازی این کشور رو به افزایش است و چنین افزایشی می­تواند توسعه، پیشرفت و بلوغ یک کشور را برای مدت طولانی تری در ساختار سیاسی و اقتصادی جهانی تضمین نماید.

در نتیجه افزایش تدریجی همین سه کیفیت فوق در چین است که باعث شد تا چین در سال 2005 فرانسه را پشت سر گذاشت و به رتبه پنجم اقتصاد جهان برسد. در سال 2006 انگلستان را پشت سر گذاشت و به رتبه چهارم اقتصاد جهانی نایل شد. در سال 2007 آلمان و در سال 2009 هم ژاپن را پشت سر گذاشت و به رتبه دوم اقتصاد جهانی دست یافت و نهایتاً صنعت تولید این کشور نیز در سال 2010 آمریکا را پشت سر گذاشت و به مقام اول جهانی تبدیل شد. همزمان با این معجزه اقتصادی، چین یک معجزه انسانی را هم در زمینه توسعه و بهبود امید به زندگی تجربه کرد و تقریباً 700 میلیون نفر از مردم این کشور را از خط فقر خارج نمود. نرخ درآمد سرانه از 190 دلار در سال 1978 به تقریباً 8 هزار دلار در سال 2016 افزایش یافت و چین را از یک کشور با درآمد کم به کشوری با درآمد سرانه متوسط تبدیل نموده است. همچنین میزان امید به زندگی از 35 سال در زمان تاسیس چین جدید یعنی در سال 1949 به 76 سال در سال 2016 افزایش یافته است. بنا به گفته های شی جین پینگ در نوزدهمین کنگره حزب کمونیست چین(18 اکتبر 2017) که هر 5 سال یکبار برگزار می شود، چین در دوره 5 ساله ریاست جمهوری وی بیش از 60 میلوین نفر را از فقر خارج کرده است و نرخ فقر را از 10.2 درصد به تقریبا 4 درصد کاهش داده است. سالانه 13 میلیون شغل در مناطق شهری چین ایجاد نموده است و نرخ شهری شدن این کشور در پنج سال گذشته نیز 1.2 درصد رشد داشته است. از این رو می‌توان گفت که چین در تاریخ توسعه جهان به جد یک معجزه را تجربه کرده است.  در همین رابطه، سومین جلسه هجدهمین کمیته مرکزی حزب کمونیست چین نیز که طرح جامع اصلاحات اجتماعی و اقتصادی این کشور را تصویب نمود بیش از 500 حوزه انجام اصلاحات اقتصادی و اجتماعی را مشخص نموده است که به زعم بسیاری از تحلیل­گران اگر چین بتواند 70 تا 80 درصد از این لیست اصلاحات را محقق نماید، ما می­توانیم شاهد یک چین کاملا جدید و متفاوت باشیم.