جو بایدن رئیس جمهور آمریکا 9 ژوئن برابر با 19 خرداد سفر اروپایی خود را آغاز کرد. قرار است او امروز پنجشنبه با بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس دیدار و از جمعه به مدت سه روز در نشست گروه 7 در انگلیس شرکت کند و روزهای 14 و 15 ژوئن برای شرکت در نشست سران ناتو و نشست سران اروپا-اتحادیه اروپا به بلژیک برود. همچنین، او 16 ژوئن برای دیدار با پوتین به سوئیس نیز سفر خواهد کرد.

بایدن با این برنامه فشرده به دنبال تحقق چه اهدافیست؟ در واقع، بایدن خودش پیش از سفر فعلی به این سؤال جواب داده بود. وی در مقاله ای در روزنامه «واشنگتن پست» نوشت: راهبرد من تضمین رهبری آمریکا و جذب متحد است.

سفر فعلی بایدن به اروپا آشکارا به منظور جلب متحدان سنتی اروپایی آمریکا صورت میگیرد. اما سؤال این است که اروپا اکنون چقدر به واشنگتن اعتماد دارد؟

بازگشت آمریکا به بیانیه پاریس و سازمان بهداشت جهانی نمادی از آمادگی واشنگتن برای بازسازی روابط با متحدان سنتی خود در اروپا تلقی میشود و حضور بایدن در نشست رهبران G7 و نشست امنیتی مونیخ به طور واضحتر اراده حکومت بایدن برای بازسازی ائتلاف ترااطلس (ترا آتلانتیک) را نشان داده است.

با این حال، بسیاری از کارشناسان معتقدند دعاوی آمریکا با اروپا در مسائل تغییرات اقلیمی، امنیت سایبری و ژئوپلیتیک در کوتاه مدت حل نمیشود و ترمیم روابط آمریکا با اروپا چندان آسان به نظر نمی آید و میتوان گفت استكبار آمریكاییها مانع اصلی بهبود روابط آنها حتی با متحدان اروپایی خود به شمار میرود.

از نظر اروپاییها استکبار آمریکا حتی در زمان حکومت بایدن هم هیچ تغییری نکرده است.

به گزارش روزنامه نیویورک تایمز، یکی از مقامات اروپایی گفته است مقامات آلمانی از نحوه اقدام آمریکا در اعلام خروج خود از افغانستان ناراضی هستند، زیرا واشنگتن پیش از اعلام این خبر به متحدانش خبر نداده بود.

به علاوه، رهبران بسیاری از کشورهای اروپایی از تصمیم بایدن برای حمایت از لغو مالکیت معنوی واکسن در برابر کرونا نیز «عصبانی و شرمنده» هستند زیرا واشنگتن نیز پیش از اعلام آن با متحدان اروپایی خود هماهنگ نکرده بود.

اختلاف آمریکا و اروپا ناشی از مساله پروژه جریان شمالی – 2 (نورد استریم-2) نیز لاینحل است. گرچه  آمریکا اعلام کرد که تحریمهایش علیه شرکتها و افراد مرتبط در روسیه و آلمان را لغو میکند اما نمایندگان کنگره آمریکا از این اقدام حکومت بایدن ناراضیند و نمایندگان جمهوری خواه بایدن را به «کوتاه آمدن در مقابل روسیه» متهم میکنند.

بدتر از همه عدم «اعتماد اساسی» اروپا به آمریکا است. در چهار سال گذشته، اروپاییان شاهد بودند که سیاست خارجی 75 ساله آمریکا چگونه در «یک شبانه روز» به خاطر روی کار آمدن رئیس جمهوری مانند ترامپ از بین رفته است. حالا اروپا در برابر درخواست آمریکا برای بازسازی روابطش با اروپا، با احتیاط بیشتری با آن برخورد خواهد کرد.

خبر شنود رهبران کشورهای اروپایی توسط امریکا با همکاری دستگاه اطلاعاتی دانمارک حتی این بی اعتمادی را تقویت کرده است. از زمان افشای پروژه منشور (پریسم) مربوط به شنود آمریکا از دیگر کشورها توسط اسنودن تا کنون، آمریکا هرگز دست از این کار زشت برنداشته است.

به نظر میرسد که بهبود روابط با متحدان اروپایی فقط آرزوی یکطرفه آمریکاست.

نظرسنجی مشترک دو اندیشکده آمریکا و اروپا سیلی سنگینی به صورت بایدن به حساب می آید. نتیجه این نظرسنجی نشان میدهد از زمان روی کار آمدن بایدن دیدگاه «آلمانیها و فرانسویها» در مورد نفوذ بین المللی آمریکا تغییری نکرده است.

در پشت همه اقدامات ایالات متحده سیاست «اول آمریکا» نهفته است. علاوه بر این، ساختار سیاسی داخلی آمریکا و درگیری بین دو حزب آمریکا نیز مانع دیگر ترمیم آن با متحدان اروپاییست، زیرا حتی اگر اکنون رابطه بین ایالات متحده و اروپا تقویت شود، این دستاورد ارزشمند ممکن است در آینده ای نزدیک باز بر باد رود.