«افلاطون» فیلسوف مشهور یونان باستان با طرح نظریه ای معتقد بود شهری که در حد کمالِ خود ایده آل باشد باید تحت حکومت نخبگان قرار گیرد. گرچه افلاطون در طراحی حکومت آرمانی خود به حدی پیش رفته بود که فکر می کرد فرماندار شهر باید فیلسوف باشد، اما این نکته مانع از آن نشد که این طرز تفکر بر شکل‌گیری الگوی سیاسی غرب تاثیر بگذارد.

در این خصوص باید گفت نظریه افلاطون درباره حکومت ایده آل به شکلی یکنواخت به گونه ای که غرب مدعی آن است معرفی می شود و این نکته که حکومت باید شامل افراد بسیار هوشمند و نخبه باشد معیاری برای ارزیابی مشروعیت یک نظام سیاسی است در عصر حاضر توسط اکثر سیاستمداران به دست فراموشی سپرده شده است.

اما آیا واقعا فقط الگوی سیاسی غربی می تواند افراد دارای صلاحیت و توانمند را در چارچوب حکومت قرار دهد؟ با نگاه به چگونگی برخورد برخی کشورها با موضوع شیوع کرونا می توان به پاسخ این سوال رسید.

اگر پیشگیری از اپیدمی کرونا را به یک بازی فوتبال تشبیه کنیم، نیمه اول بازی را می توانیم به محدودیت های مختلف برای کاهش سرایت بیماری اختصاص دهیم. اما آنچه در این قسمت از کار در دولت پیشین آمریکا شاهد بودیم این بود که کاخ سفید به «آنتونی فائوچی» متخصص پیشگیری از اپیدمی بی اعتمادی نشان داده و همیشه با «مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها» یا CDC در دعوا و مشاجره بود.

بدیهی است که در موضوع پیشگیری از اپیدمی ترامپ نتوانسته بود افراد توانمند و متخصص را گرد خود جمع کند. اما از نیمه اول که بگذریم در «نیمه دوم» یعنی مرحله واکسیناسیون، آمریکا با احتکار واکسن اندکی امتیاز به دست آورد.

همین اتفاق در هند و منطقه تایوان چین که به نظام دموکراتیک خود می بالند، رخ داده است. رهبر هند سعی کرد با کمک ناسیونالسیم هندو کشور را متحدتر کند و با آنکه کشورش امکانات بهداشتی و درمانی خوبی ندارد با اجازه دادن به برگزاری اجتماعات انتخاباتی و دینی چنین وضعیت بحرانی را رقم زد؛ از سوی دیگر در منطقه تایوان چین نیز حزب حاکم آن افرادی غیرحرفه ای را در جایگاه مدیریت امور بهداشتی و درمانی قرار داد و به این ترتیب شیوع انفجاری بیماری کرونا را رقم زد.

این موارد در شرایطی اتفاق افتاد که چین به دلیل سیستم تک حزبی خود مورد انتقاد قرار گرفت اما در هر دو نیمه اول و دوم فوتبال مقابله با کرونا نمره خوبی کسب کرد. این کشور که از رقابت چند حزبی معاف است توانست با تکیه بر توان متخصصان و دانش آنها، برنامه های مناسبی برای پیشگیری از بیماری کرونا ترتیب دهد. چین نه تنها بسیار زود توانست کووید-19 را مهار کند بلکه اکنون به ظرفیت تولید انبوه و چشمگیر واکسن کرونا نیز رسیده و توانسته بیش از 400 میلیون دوز واکسن را به شهروندان خود تزریق کند.

این مثال ساده برای نشان دادن این نکته کافی است که برای قضاوت مشروعیت یک نظام سیاسی نباید به یک الگوی ثابت خاص تکیه کرد و آن را معیاری مطلق دانست. چین از طریق موفقیت در پیشگیری از اپیدمی کرونا به جهانیان ثابت کرد که می توان افراد توانمند و دارای شایستگی را در موقعیت های مناسب قرار داد تا با تحقق مدیریتی خوب و هدفمند، برای مردم نیز رفاه به ارمغان آورد.