آمریکا و ژاپن اخیرا یک نشست سطح بالای 2+2 در توکیو برگزار کرده اند که با توجه به محتوای گفت و گوهای انجام شده در این نشست، می توان مشاهده کرد که هدف صریح و واضح آمریکا از حضور در این نشست، ترغیب و جلب نظر متحدانش به مهار چین بوده است.

با این وجود، اگرچه آمریکا و ژاپن موضع سختگیرانه ای نسبت به چین دارند اما جهان خارج هیچ گونه اقدامات واقعی از سوی این کشورها علیه پکن مشاهده نکرده است و به همین دلیل است که باید گفت نشست 2+2 میان واشنگتن و توکیو بیشتر شبیه یک شوی سیاسی و هدف از آن خود درمانی است و بر اساس محاسبات خاص آمریکا و ژاپن برگزار شده است.

دو مقام ارشد آمریکا شامل وزیر امور خارجه و وزیر دفاع این کشور، ژاپن را مقصد اولین سفر خود قرار داده اند؛ باید گفت که چنین رویکردی نه تنها با هدف اجرای استراتژی اقیانوس های هند و آرام صورت می گیرد بلکه نشان دهنده تمایلات واشنگتن به احیای روابط نزدیکش با توکیو است.

از طرف دیگر، این رویکرد آمریکا، هدف همکاری با متحدان واشنگتن به منظور ایجاد یک اهرم فشار و چانه زنی برای گفت و گوهای سطح بالای پیش رو میان آمریکا و چین را نیز متنفی نمی کند که در این صورت و همانطور که بسیاری از تحلیلگران نیز تاکید کرده اند، آمریکا دچار محاسبات غلط شده است.

با توجه به اینکه ژاپن در زمینه اختلافات دفاع ملی و ارضی خود با چین، اعتماد و دلگرمی عمیقی به آمریکا دارد، بنابراین نیاز دارد که از آمریکا جانبداری کند و به قدرت منطقه ای واشنگتن تبدیل شود تا بتواند از این طریق جایگاه خود را نیز به عنوان یک قدرت منطقه ای تثبیت کند؛ در عین حال، نشان دادن قدرت به چین نیز یک ضرورت سیاست داخلی برای کابینه ژاپن محسوب می شود تا توکیو نیز میزان محبوبیتش را افزایش دهد.

در اینجا این سؤال مطرح می شود که آیا ایجاد اینگونه اتحاد میان واشنگتن و توکیو بر اساس محاسبات درست و محکم پیش می رود یا خیر؟

در روزنامه هنگ کنگی «تا کونگ پائو» (Ta Kung Pao) نوشته شده است که اگرچه آمریکا و ژاپن در برخی موارد با یکدیگر به اجماع رسیده اند و با یکدیگر اتفاق نظر دارند اما این روند بدین معنا نیست که اتحاد بین این دو کشور می تواند وارد مرحله جدیدی شود.

حقیقت این است که ژاپن به عنوان همسایه نزدیک چین، تا حد بسیار زیادی از ائتلاف و یکپارچگی اقتصادی منطقه ای و همکاری های اقتصادی و تجاری با پکن نفع برده است و بنابراین، اگر ژاپن به کشور پیش برنده استراتژی واشنگتن برای مهار چین تبدیل شود، در این صورت توکیو قطعا و بدون تردید بهای اقتصادی سنگینی را پرداخت خواهد کرد.

قابل ذکر است که در بیانیه مشترک صادر شده از سوی واشنگتن و توکیو آمده است که معاهده امنیتی آمریکا-ژاپن در مورد جزایر «دیائو» (Diaoyu Islands) واقع در دریای چین شرقی اعمال می شوند که این روند اتحاد نظامی بین واشنگتن و توکیو را بیش از پیش تقویت می کند.

آمریکا و ژاپن با پایبندی به ذهنیت جنگ سرد تعمدا بدنبال تقابل و درگیری گروهی هستند و تلاش می کنند تا یک محاصره ضد چینی به راه بیندازند در حالیکه چنین تلاشی کاملا در تضاد با روند فعلی در جریان است چرا که توسعه و پیشرفت چین بیشتر از آنکه به معنای به چالش کشیدن دنیا باشد،‌ به فرصت سازی برای جهانیان پرداخته است.

با این اوصاف، اگر آمریکا و ژاپن نتوانند نقش پیشرفت های چین در فرصت سازی های جهانی را به رسمیت بشناسند، در این صورت اهمیتی ندارد که اتحاد میان این دو کشور علیه چین تا چه اندازه نزدیک خواهد شد چرا که آنچه مهم است، این است که این اتحاد در نهایت غل و زنجیری می شود که پیشرفت خود این دو کشور را محدود می کند و باعث ایجاد ناآرامی و هرج و مرج در روند توسعه منطقه ای خواهد شد.