روز 26 ژانویه سال جاری نخستین روز سال نو به تقویم کشاورزی چین است. عید بهار مهمترین عید سنتی چین است و «سال چین» هم نامیده می شود. چینی ها برای جشن گرفتن عید بهار، به گرد هم جمع شدن همه اعضای خانواده اهمیت فراوانی می دهند و با فعالیت های تفریحی و آداب و رسوم سنتی در فضایی از شادی و صمیمیت این عید را جن می گیرند. در برنامه امشب گزارشی از خبرنگاران رادیو بین المللی چین با عنوان «پررنگ شدن مجدد فضای جشن های عید بهار» را برایتان آماده کرده ایم.

عید بهار مهم ترین جشن چین است. فرزندان با استفاده از فرصت تعطیلات طولانی نزد پدر و مادر خود بر می گردند و همه اعضای خانواده دور هم جمع می شوند. در میدان ایستگاه راه آهن جن جوئو، مرکز استان هه نن واقع در مرکز چین، آقای لیو، کارگر بازنشسته بی صبرانه در انتظار پسرش است که با همسر و فرزندش برای جشن گرفتن عید بهار در کنار خانواده به زادگاه خود گوان دون بر می گردد. اومی گوید پسرش از دستمزد سه برابری اضافه کاری در روزهای عید بهار صرفنظر کرده و طبق سنت به زادگاه خود باز می گردد تا در کنار پدر و مادرش عید بهار را جشن بگیرد. او می گوید:دختر، پسر و نوه هایم همه برگشته اند، در آخرین شب سال قدیمی به تقویم کشاورزی چین من باید با دقت تمام یک سفره رنگین از غذاهای عید بهار مرکب از 12 خورش را تهیه کنم. در آخرین شب سال قدیمی همه اعضای خانواده دور هم جمع می شوند و «جیائو زی» درست می کنند که نوعی غذای معمول چینی ها متشکل از گوشت و سبزی است که در ورقه ای از خمیر پیچیده می شود وهمه در حالی که از خوردن جیائو زی خوش مزه لذت می برند غرق در شادی و سرور می شوند.

گرد هم جمع شدن اعضای خانواده، رفتن به خانه خویشاوندان و تبریک سال نو به یکدیگر، از جمله فعالیت های سنتی مورد علاقه مردم است.

هر سال وقتی که عید بهار فرا می رسد، شبکه حمل و نقل چین فشار بسیار سنگینی را از موج بازگشت به زادگاه که پردامنه ترین در جهان محسوب می شود، تحمل می کند. اما شلوغ بودن راه آهن، جاده ها و خطوط هواپیمایی و دشواری های مسیر بازگشت به خانه هیچ کدام نمی تواند از عزم چینی ها برای بازگشت به زادگاه شان جلوگیری کنند.

با آغاز آخرین ماه به تقویم کشاورزی چین، کارهای تدارکاتی پیش از عید بهار هم شروع می شود و هر روز به یک کار خاص اختصاص دارد: در روز هشتم این ماه آشی با هشت نوع خشکبار و حبوبات پخته می شود، روز بیست و سوم این ماه عید بهار کوچک را جشن می گیرند، در روز بیست و چهارم ویژه نظافت خانه ها است. در روز بیست و هفتم شعرهای دومصراعی عید بهار را به در ورودی خانه ها می چسبانند. در روز بیست و هشتم گل های سرخ رنگ ساخته شده به روش کاغذبری سنتی چینی را روی پنجره خانه ها نصب می کنند و فانوس های سرخ را می آویزند و در شب آخرین روز سال قدیمی کلیه اعضای خانواده کنار سفره ای رنگین غذایی سنتی و مفصل می خورند. همه این آداب و رسوم که طی هزاران سال ایجاد شده و بین مردم عمومیت یافته و داستان ها و افسانه های بسیاری را در بردارد و ارزش های فرهنگ سنتی چین را نشان می دهند. زنی که یک فروشگاه صنایع و هنرهای دستی سنتی را در غرب شهر پکن اداره می کند، می گوید:«آویزهای دیواری، کاغذ بری ها و کلمات هیروگلیف خوش یمن مانند سعادت و عمر طولانی بسیار خوش فروش است و مورد استقبال گسترده مردم قرار می گیرد.»

به نظر این خانم استقبال مردم از خرید این صنایع و هنری های دستی، اهمیت یافتن دوباره این جشن سنتی را نشان می دهد.

غیر از رونق بازار فروش اجناس ویژه برای عید بهار، تشکیل بازارهای مکاره مختلفی که در درون معابد یا در کنار آنها برپا می شود و گردش در پارک ها، از دیگر برنامه های است که مردم و تاجران چینی برای به وجود آوردن محیطی پررنگ برای جشن گرفتن عید بهار انجام می دهند.

در مدت عید بهار در بازارهای مکاره، هنرهای دستی سنتی مردم از جمله مجسمه های خمیری و بادبادک های ساخته شده به معرض نمایش و فروش گذاشته می شوند که مورد توجه گسترده مردم شهر پکن قرار می گیرند.

فضای جشن و گرامیداشت عید بهار در روستاهای چین نیز کاملا دیده می شود. وقتی که زنان مشغول تهیه غذاهای مفصل و سنتی عید بهار می شوند، مردان روستا نیز برای تمرین نمایش های هنری عید بهار گرد هم جمع شده و به آخرین تدارکات می پردازند که برنامه هایی مانند راه رفتن روی چوب، اجرای رقص «یان گو»، رقص فانوس و اژدها از آن جمله است. از میان آنها نمایشی با به حرکت درآوردن اژدهایی پارچه ای از آداب و رسوم مردم در عید بهار است که از هزاران سال پیش باقی مانده است و آرزوی دهقانان برای برداشت محصول فراوان و دعا برای هوای مساعد برای رشد محصولات را بیان می کند

در گذشته، جوانان روستایی که اغلب برای کار زادگاه خود را ترک می کردند چندان برای اجرای برنامه هایی مانند رقص اژدها اشتیاقی نداشتند، اگرچه در عید بهار به زادگاه خود برمی گشتند اما به آداب و رسوم سنتی اهمیت چندانی نمی دادند. اما اکنون بیشتر روستاییان سال نوی تقویم کشاورزی چین را در محیطی پر شور و پررونق می گذرانند و در انتظار پررنگ تر شدن فضای جشن عید بهار هستند. دوئو گوان جن، رئیس کمیته روستایی نن جه شهرستان یون چین می گوید:«شورو شوق مردم برای اجرای رقص اژدها بسیار زیاد است، در سال های اخیر آنان برای این کار پولی نمی خواهند و فعالانه در این برنامه هنری شرکت می کنند. روستاییان پس از ارتقای سطح زندگی، در زمینه های فرهنگی نیز پرشور تر شده اند.»

خانم لیو جی چین می گوید:« رفتن به بازار مکاره، خرید اجناس از بازارها و گرد هم جمع شدن در رستوران همه در پررنگ تر شدن فضای جشن عید بهار نقش دارند.»

طی 30 سال پس از اجرای سیاست اصلاحات و درهای باز، چین در روند توسعه سریع اقتصادی، برای مدتی از فرهنگ سنتی و آداب و رسوم ملی خود دور شده بود و با کوچک شدن خانواده های چینی ها، برگزاری جشن عید بهار هم برای مدتی کم رنگ تر شده بود. اما در سال های اخیر به ویژه پس از برگزاری بازی های المپیک پکن، دولت به فرهنگ و آداب و رسوم سنتی مردم اهمیت بیشتری داده و ازآن حمایت می کند و از این رو بار دیگر جشن های عید بهار با شور و حرارتی بیشتر برگزار می شود.