در بازی های معاصر المپیک، به قهرمانان مسابقه ها یک مدال طلا اعطا می شود. اما جایزه قهرمانان بازی های المپیک باستان چه بوده است؟
کسب عنوان قهرمانی تنها جایزه ورزشکاران شرکت کننده در بازی های المپیک باستان بود. قهرمانان المپیک باستان هنگام بازگشت به شهرهای خودشان با پیشواز پر هیاهوی مردم رو به رو می شدند. اما برای به دست آوردن همین جایزه بزرگ معنوی، ورزشکاران یونان باستان حاضر بودند جان خود را قربانی کنند.
مردم یونان باستان برای قهرمانان المپیک احترام فراوانی قائل بودند. عنوان قهرمانی اعطا شده به ورزشکار افتخار بزرگی برای والدین و مردم زادگاه قهرمان المپیک محسوب می شد. مردم یونان باستان قهرمانان المپیک را مبارزان بی باک مورد پسند زئوس و ممتازترین شهروندان یونان می دانستند. در زبان یونانی باستان برای مفاهیم ورزش، مسابقه و جنگ یک واژه وجود داشت. این موضوع به خوبی نشان می دهد که یونانیان باستان چه در مسابقه چه در جنگ، برای کسب پیروزی مبارزه می کردند.
در بازی های المپیک باستان تنها به صاحبان رتبه نخست مسابقات جایزه اعطا می شد و برای اعطای جایزه ورزشکاران دیگر مد نظر قرار نداشتند. مردم نیز به سرنوشت ورزشکارانی که نتوانستند قهرمان شوند، علاقه ای نشان نمی دادند.
همانطور که در بالا اشاره شد، بعضی ورزشکاران المپیک باستان برای کسب جایزه قهرمانی مایل بودند جان خود را قربانی کنند. این جایزه همان تاج قهرمانی بود که در بازی های المپیک آتن 2004 به قهرمانان رقابت ها اعطا می شد. این تاج از شاخه های درخت زیتون بافته و به قهرمان المپیک اعطا می شد.
برای بافتن این تاج باید تشریفات مفصلی طی شود:
شاخه هایی که برای بافتن تاج المپیک به کار می رفته، باید به دست یک پسر 12 ساله و یونانی اصیل از درخت های زیتون معبد زئوس جمع می شد و پس از بافته شدن در سالن معبد زئوس نگهداری می شد. هنگام برگزاری آیین تاجگذاری، قهرمان مسابقات به پیش مجسمه زئوس راهنمایی می شد تا به پیام متبرک میزبان این آیین گوش کند و این نمایندگان ارشد مذهبی بودند که تاج را بر سر قهرمان مسابقه می گذاشتند. در حین آیین تاجگذاری، نام قهرمان، نام های والدین و شهرشان البته در میان هیاهوی جمعیت و صدای کف زدن آنها اعلام می شد. ، این خوشایندترین، هیجان آورترین و فراموش نشدنی ترین لحظه برای قهرمان مسابقه بود.
پس از بازی های المپیک باستان، راه پیمائی قهرمانان مسابقات برگزار می شد، در حالی که فلوت به صدا در می آمد و قهرمانان مسابقات به همراه نوای فلوت، قربانی هایی به مجسمه های مورد پرستش تقدیم می کردند. در آخر این راه پیمائی، ضیافت باشکوهی برگزار می شد.
قهرمانان مسابقات زمانی که به شهرهای خودشان باز می گشتند، مورد استقبال گرمتری قرار می گرفتند. بعضی شهرها حتی برای پیشواز قهرمانانشان، دیوار شهر را می شکافتند و از همان جا یک دروازه و خیابان پیروزی احداث می کردند. بعضی شهرهای دیگر برای استقبال از قهرمانان صد ها ارابه به عنوان اسکورت آنها به بیرون شهر می فرستادند و مردم سوار بر اسب از آمدن قهرمانان استقبال می کردند.
شهرهای قدیمی یونان در ابتدا جایزهای معنوی به قهرمانان مسابقات می دادند، مثلا ساخت مجسمه آنها و اعطای امتیاز میزبانی آیین های مذهبی به آنها، اما به مرور زمان، این جایزه های معنوی به جایزه های مادی و اختیارات ممتاز تبدیل شد. مثلا شهرداری های قدیمی یونان تمام هزینه زندگی قهرمانان را تا آخر عمرش تامین می کردند و در مراسم جشن کرسی ویژه ای به قهرمان اختصاص می دادند. حتی بهترین جای سالن تاتر را نیز در اختیار قهرمانان مسابقات المپیک قرار می دادند.
به منظور یادبود قهرمانان مسابقات المپیک، برای آنهائی که سه بار قهرمان مسابقات المپیک شده بودند، مجسمه هائی ساخته و در معابد شهر المپیاد نگهداری می شد.
این مجسمه ها را هنرمندان بزرگ و ممتاز یونان باستان می ساختند.
همچنین، مردم یونان قدیم قهرمانان المپیک خوش اندام را خدا می دانستند. زمانی که بیماری واگیرداری همه گیر می شد، مردم پیش مجسمه های قهرمانان المپیک می رفتند و دعا می کردند. یونانیان قدیم در پرستیدن قهرمانان المپیک گاه اغراق و غلو می کردند.
قهرمان بازیهای المپیک باستان