خرابه " این شو " و " جیا گو ون " کلمات نگاشته شده بر روی استخوان ها

فرهنگ چین هزاران سال تداوم یافته است . بدین سبب آثار ذی قدیمی در این کشور بسیارغنی است . پس از ورود علم باستان شناسی از کشورهای غربی به چین در قرن 20 ، چین بسیاری دست آوردها در زمینه باستان شناسی حاصل کرده است.

در شهر " آن یان " استان " حه نان " واقع در مرکز چین ، خرابه ای به مساحت 24 کیلومتر مربع وجود دارد که " این شو " نام دارد و در جهان شهرت دارد . طبق مدارک تاریخی ، در قرن 14 قبل از میلاد " پان گن " پادشاه سلسله " شانگ " پایتخت را از شهر " چو فو " استان " شان دونگ " به شهر " آن یان " منتقل کرد . این شهر به مدت 300 سال مرکز سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی سلسله " شانگ " بود . در سال 1046قبل از میلاد ، پادشاه سلسله " جو " آخرین پادشاه سلسله " شانگ " را شکست داد و سلسله " شانگ " سپس واژگون شد و پایتخت آن به خرابه تبدیل گردید . به سبب آنکه سلسله " شانگ " نیز نام سلسله " این " را در بر دارد ، بنابراین این خرابه " این شو " نام گرفته است .

کشف خرابه " این شو " بزرگترین دست آورد باستان شناسی چین در قرن بیستم است . از نخستین کشف در سال 1928 میلادی تابحال ، در این خرابه بسیاری آثار از جمله " جیا گو ون " و ظروف مفرغی از خاک بیرون آورده شده است . از این میان کشف" جیا گو ون " اقدام بزرگی در تاریخ باستان شناسی جهان محسوب می شود .

" جیا گو ون " کلمات نگاشته شده بر روی استخوان ها و لاک لاک پشتان است .در سلسله " شانگ " ، پادشاه قبل از انجام هر کاری ، فال می گرفت . استخوان ها و لاک لاک پشتان وسیله فال بود .

قبل از آنکه استخوان و لاک لاک پشت مورد استفاده قرار گیرد ، مردم گوشت و خون روی استخوان و لاک را پاک و تمیز و سپس آن را صاف می کردند . بعد در داخل لاک لاک پشت و یا پشت استخوان را با کارد بطور منظم سوراخ می کردند . کسی که فال می گرفت ، جادوگر خوانده می شد ، اسم خود ، زمان فال گرفتن و سوالات را روی استخوان ها و لاک لاک پشتان نگاشته ، سپس با آتش استخوان ها و لاک را می سوزاند . این سوراخ به سبب گرما شکافته می شد . این شکاف " جائو " خوانده می شد . جادوگر جهت این شکاف ها را تحلیل می کرد و از نتیجه فال مطلع می شد . آنان نتیجه را روی استخوان و لاک لاک پشت می نگاشتند . اگر نتیجه دقیق بود ، این استخوان و لاک لاک پشت به عنوان مدارک رسمی حفظ می شد .

تاکنون در خرابه " این شو " جمعا 160 هزار تکه استخوان و لاک لاک پشت پیدا شده است . بعضی ها کامل است و بعضی فقط تکه های بدون واژه است . طبق آمار ، کلمات نگاشته شده روی کلیه این استخوان ها و لاک لاک پشتان به بیش از 4000 مورد رسیده است . آنچه مورد تحقیق و مطالعات کارشناسان بوده حدود 3000 است . از میان آنها ، کارشناسان در خصوص بیش از 1000 کلمه توافق نظر دارند . بقیه کلمات قابل خواندن نیست و یا اینکه کارشناسان بر سر آن اختلاف نظر دارند . با این حال ، از طریق این یک هزار کلمه ، مردم تقریبا با اوضاع سیاسی ،اقتصادی و فرهنگی سلسله " شانگ " آشنا شده اند .

نخستین کتاب در باره مطالعات " جیا گو ون " کتاب " تیه یو چانگ گوی " منتشره سال 1913 میلادی نوشته " لیو عه " است . " گوا مو ژوا " تاریخ شناس و ادیب معروف چین در سال 1929 میلادی کتاب " مطالعات جیا گو ون " را منتشر کرد . این کتاب اثر مهمی برای مطالعه " جیا گو ون " است . اکنون آقای " چیو شی گوی " پرفسور دانشگاه " بیجینگ " و آقای "لی شیو چین" پرفسور پژوهشگاه مطالعه تاریخ چین شخصیت های معتبر در زمینه مطالعات " جیا گو ون " چین هستند .

به غیر از " جیا گو ون " سلسله " شانگ " که در خرابه " این شو " کشف شده است ، در سالهای اخیر " جیا گو ون " سلسله " جو " غربی که پیشتر از سلسله" شانگ " بود ، پیداشده است ، اما کلمات نگاشته شده روی این استخوان ها و لاک لاک پشتان بسیار کم است . بدین سبب اهمیت آن کمتر از " جیا گو ون " سلسله " شانگ " است . با این حال اهمیت مهم کشف خرابه " این شو " تنها پیدایش " جیا گو ون " نیست . بیش از 70 سال ، باستان شناسان در این خرابه جمعا بیش از 50 خرابه ساختمان های کاخ و معابد ، 12 آرامگاه بزرگ سلطنتی و هزاران آرامگاه اشراف و مردم عادی 1000 گودال برای مراسم قربانی ، 5 کارگاه و بسیاری ظروف مفرغی ، یشمی ، استخوانی و سفالین کشف کرده اند . همه این اشیا ترسیم کننده شرایط و نحوه زندگی در جامعه باستان چین است .