معرفی " لی بای " شاعر خیالپرواز و رمانتیست معروف سلسله تان

لی بای در سال 701 میلادی در مین یان استان سی چوان در خانواده ای ثروتمند و تاجر به دنیا آمد. وی ازکودکی صاحب عقل و درایت فوق العاده ای بود. هنوز به 10 سالگی نرسیده بود که تمامی آثار مشهور و کلاسیک مکتب " ژو" یعنی مکتب کنفوسیوس و کتابهای تاریخی را ورق زد و مطالعه نمود. لی بای جوان به بسیاری فعالیتهای دیگر علاقه زیاد داشت. برای نمونه ، شمشیربازی را فرا گرفت و به مذهب دائیسم که در آن زنان رواج داشت ، اعتقاد پیدا کرد و شیفته آن شد.

تا در دل کوه و یا انبوه جنگلها کنج عزلت گزیده و در جستجوی رب النوعها به سر می ببرد. ولی درعین حال وی هم همت بلند سیاسی حاکی از انجام دادن خدمات برای میهن و هم یافتن شهرت و افتخار را در دل می پرواند. به همین سبب ، در ایده ئولوژی " لی بای " تضاد جهان بینی وجود داشت. لکن شرکت درکارهای اجتماعی و عطف توجه به میهن اصل ایده " لی بای " در طول عمرش بود و نیر پایه ایده ئولوژیک مضامین ترق خواهانه اشعارش را تشکیل داد وی 20 سالگی در نگارش شعر و مقاله مهارت زیاد پیدا کرد و از 25 سالگی به منظور سیاحت زادگاه خود را ترک گفت ، وی در عین سفر اشعار زیادی در ستایش مناظر طبیعی سرود.

دراین دوران شهرتی همچون یک شاعر مطرح برهم زد وبا بسیاری شاعران و ماموران دولتی دوستی ریخته . چه آنکه تمایل داشت با اتکا به استعداد و شایستگی و شهرتش مورد پسند دربار قرار گیرد. سرانجام در سال 742 میلادی بنابه دستور امپراتور زمان "تان سیون زون " در شهر" چان آن " پایتخت سلسله تان به آفرینش اشعار و پیش نویس اسناد دولتی مشغول شد.

"لی بای " که از انتصاب دراین مقام بسیار شاد شده بود ، سعی داشت به موفقیتهایی نیز نائل آید. معذلک درباردرباری فاسد و تاریک بود و رجال با فضیلت و لایق اغلب مورد سرکوب و تعقیب و آزار قرار گرفته و مطرود گردیده بودند و بدیهی بود که این مسائل با روحیه درستکار و عادل وی که هرگز در برابر فساد به زانو در نمیامد ، سازگار نبود و به همین دلیل وی با افتراگویی ها و شایعات دائمی مواجه گشت و هنوز دو سال از اقامتش در شهره چان آن نگذشته بود که مجبور شد از مقامش استعفا کند.

لی بای به دنبال این نکامیها افسرده خاطر شد و بعد از این به مدت 11 سال به مسافرتهای خود در نواحی وسطی و سفلی روخانه های یانتسه و هنگهو ادامه داد. چندی بعد ، در اجتماع سلسله تان شورشی به نام " آن شی " بر پا شد. سپس لی بای برای از بین بردن شورش وبرقراری مجدد وحدت در میهن در دفتر کار یکی از شاهزادگان امپراتور به کار مشغول شد. اما بعدها به علت مبارزه و کشمکش درونی خاندان شاهزاده کشته شد و لی بای تبعید گردید ، اما در پرتوی عفو عمومی آزاد شد وعاقبت در 61 سالگی به علت بیماری در گذشت.

لی بای در زمان حیات خود اشعار بسیاری سرود که اکنون بیش از 900 قطعه از آن برجای مانده است. اشعار بی بای که مضامین غنی و پرمحتوا داشت ، سرگذشت شخصی آن و همچنین واقعیات اجتماعی و سیمای عصر شکوفای چین را نشان می دهد.

59 قطعه از مجموعه آئینهای باستانی از آثار نمونه ای او محسوب می شود. با دیدن این اشعار می توان پی برد که از یک طرف شکوفایی بر امپراتوری سلسله تان حکمفرما بوده و از طرف دیگر طبقه حاکم تحت لوای این شکوفایی به ولخرج و فساد و عاقبت انحطاط رسیده است که نگرانی و اضطراب ژرفشاعر نیز در این اشعار بخوبی مشهود است.

لی بای که شاعری میهن پرست و بلند همت بود تحت اقتدار میهن اراده اش را به انجام دادن خدمات و کسب مقام قطعی ترساخت و در حالی که بحران سیاسی آرزوی او برای نجات جامعه دو چندان می نمود ، درتعداد زیادی از آثار خود از طریق ترسیم شخصیتهای تاریخ ،آرمان سیسات خود را تعریف کرد. وی حتی خیال داشت که میان امپراتور و ماموران روابط محترمانه برقرار شود و از آنجا که مدتهای طولانی درمیان تجار ماهی زندگی می کرد ، با درد و رنج زحمتکشان بسیار واقف بود و در تعداد زیادی از اشعار خود فلاکت و رنج مردم طبقات مادون را ترسیم کرده و نسبت به بانان ابراز همدردی عمیق نمود. زندگی سیاسی سه ساله در پایتخت در آفرینش اشعارش تاثیر عمیق داشت. وی در تضاد حاد بین آرمان سیاسی واقعیات تاریک با نگارش اشعار فراوان مانند " سختی و دشواری راه یافتن " ، " سرود لیان پو " و غیره غم و اندوه و ناخوشنودی خویش را بیان می کرد.

لی بای نیمی زندگی خود را چون درویشان در سیاحت گذراند، لذا تعداد زیادی ازاشعارش پراز احساسات رمانتیک و وصف مناظر طبیعی چین ، وصف کوهها و آبهای معروف است. لی بای همواره علاقه مند قله های سربفک کشیده ودره های ژرف و گود ، آبشارها و دورخانه های پرتلاطم و خروشان بود و از جمله خصوصیات اخلاقیش می توان به صراحت کلام ، مبالغه درگفتار ، خیالپروازی شگفت انگیز و احساسات گرم لجام گیخته اش با مناظر طبیعی که دراشعارش هوید است و حد اعلای هنر را نمایش می دهد ، اشاره کرد.

لی بای همچنین اشعار زیادی در وصف عشق و دوستی سرود. وی اغلب از دیدگاه یک زن عشق صادقانه و ملائم و عاطفی را بیان می کرد. وی در اشعاری که تقدیم دوستانش می کرد همیشه صداقت ودوستی خود را تجسم می نمود و برای همین اشعار از ویژگی هنری فوق العاده ای برخوردار بود. به هر صورت آنچه مهم است اینکه آثار لی بای بر اشعار چین تاثیرات بسیار دیرپا و ژرفی برجای گذاشت و دراین راستا بسیاری از شاعران مشهور نسلهای بعد از آثار وی تغذیه کردند. امروزه سرگذشت لی بای سوژه رمانها و اپراها شده ودرمیان مردم به طور گسترده رواج یاقته است.