سران آمریکا، ژاپن، هند و استرالیا اخیرا نشستی ویدیویی برگزار کردند. این نخستین نشست سران مکانیسم «چهارجانبه» پس از شکل گیری آن است. اگرچه در بیانیه صادر شده پس از نشست اجلاس هیچ اشاره مستقیمی به چین نشده است، اما در اکثر تحلیل ها این نکته مشخص است که بیانیه محتوای بسیار هدفمندی دارد.

پس از روی کار آمدن دولت جدید آمریکا، «مکانیزم چهار جانبه» از گفت و گوی وزیران به گفت و گوی سران تبدیل شده و در شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز موقعیت جدیدی به عنوان «هماهنگ کننده ارشد سیاست هند و اقیانوس آرام» ایجاد شده است. بسیاری تحلیلگران بر این باورند که این اقدام نشان دهنده ادامه ترویج «استراتژی هند و اقیانوسیه» از سوی دولت جدید آمریکا است و هدف واشنگتن از دلخوشی کشورهای هند و اقیانوس آرام برای رویارویی با چین تغییری نکرده است.

بیانیه صادر شده توسط نشست سران «مکانیسم چهار جانبه» را به عنوان مثال در نظر بگیریم. این بیانیه شامل موضوعاتی مانند مبارزه با همه گیری کرونا، مقابله با تغییرات اقلیمی، امنیت منطقه ای و سایر زمینه ها است. در میان چهار طرف، آمریکا، ژاپن و استرالیا نیز اعلام کردند که برای افزایش تولید واکسن، سرمایه گذاری های بیشتری در شرکت های دارویی هند خواهند داشت. فایننشال تایمز معتقد است که هدف از این استراتژی، یافتن زمینه مشترک برای همه چهار طرف به منظور مقابله با پکن بدون برجسته کردن حال و هوای ضد چینی است.

پس این سوال قابل طرح است که چرا این بیانیه چین را هدف قرار داده اما در عین حال نام چین در آن ذکر نشده است؟ به نظر می رسد «سازوکار چهارجانبه» بیشتر نمایشی سیاسی باشد که هدف آن به سختی می تواند محقق شود، چرا که چهار طرف چندان متحد نیستند و اهداف جداگانه خود را دارند و ارتباطات اقتصادی ژاپن، هند و استرالیا با چین نیز باعث می شود آن ها نتوانند پیرو آمریکا در مسیر ضدیت با چین قرار بگیرند.