تقویم کشاورزی چین از تقویم های قمری نیست

تقویم های جهان سه نوع دارد: خورشیدی، قمری و خورشیدی وقمری (lunisolar) و تقویم کشاورزی چین از نوع سوم یعنی خورشیدی و قمری است.

این تقویم هم عناصر خورشیدی و هم عناصر قمری دارد. نام این تقویم، تقویم کشاورزی است. از نامش می شود متوجه شد که این تقویم در چین برای کمک به فعالیت های کشاورزی به کار می رفت. یک سو تفاهمی که در تقویم کشاورزی چین وجود دارد این است که خیلی ها این تقویم را جزو تقویم های قمری می شناسند، چرا که ماه های آن بر اساس چرخه کامل شدن ماه تعیین می شود. این درست است. اما در ضمن، تقویم کشاورزی که برای کمک به فعالیت های کشاورزی به کار می رفت، باید طوری باشد که یک سال آن با سال اعتدالی یعنی زمان یک بار حرکت کردن کره زمین دور خورشید، یک سان باشد. یک سال اعتدالی 365.24219879 روز دارد و یک ماه تقویم کشاورزی 29.5306 روز و این ضرب 12 ماه یعنی یک سال تقویم کشاورزی 354.3672 روز است که تقریبا 11 روز از یک سال اعتدالی کمتر است. از این رو، با توجه به آن که تقویم کشاورزی برای کمک به فعالیت های کشاورزی به کار می رفت و آنچه بر رشد محصولات کشاورزی تاثیر می گذارد خورشید و حرارت و باران و برف است و نه ماه، این تقویم باید طوری تنظیم می شد تا در واقع نزدیک به تقویم خورشیدی باشد. از این رو، این تقویم طوری تنظیم شد که هر 19 سال 7 ماه کبیسه به آن اضافه شود. این طور شد که هر 19 سال تقویم کشاورزی با تقویم خورشیدی همگام باشد.

تقویم کشاورزی یک بخش یا جنبه خاصی دارد و آن 24 "جیه چی" (节气) است. یعنی از میان روزهای یک سال تقویم کشاورزی، برای 24 روز نام خاصی گذاشتیم که از میان آنها می شود به "لی چون"(立春) یعنی آغاز فصل بهار، "یو شوی"(雨水) یعنی بارش باران، گرمای بزرگ (大暑)، گرمای کوچک (小暑)، آغاز بهار(立秋)، شبنم (白露) و غیره اشاره کرد. همه این روزها که این نوع خاصی نام گذاری شده، برای کمک به فعالیت های کشاورزی است و ربطی با ماه ندارد، بلکه خورشید با همه آن ها مرتبط است. می توان گفت اگر این 24 "جیه چی" یک تقویم کوچولو را شناخت، آن جزو تقویم های خورشیدی محسوب می شود.

از میان 24 "جی چی" یک روز به نام "چون فن" هست(春分) یعنی نصفه تقسیم روز در فصل بهار، روزی که ساعات روشن و تاریک برابر است و همه ساله در روز 20 یا 21 مارس می آید. این روز بسیار به نوروز ایران نزدیک است.