CRI Online
 

بزرگداشت روز فردوسی در پکن

GMT+08:00 || 2013-06-03 16:54:43        cri

بسی رنج بردم در این سال سی

عجم زنده کردم بدین پارسی

ِروز 25 اردیبهشت، بهانه ای است برای گرامیداشت مردی که اگر نبود به حتم تا کنون رد و اثری از تاریخ و فرهنگ باستانی ایرانی و زبان ارزشمند پارسی بر جای نمانده بود. بسی رنج بردن این مرد گرانمایه نجات زبان فارسی در یکی از بحرانی ترین دوره های تاریخی ایران از نظر ادبی و فرهنگی، را در پی داشته است. برگزاری مراسمی و نامگذاری روزی در سال شاید تفقدی بسیار ناچیز در برابر بزرگی این ابرمرد تاریخ ادبیات ایران باشد و شاید که او در زندگی روزمره ما جای داشته و بر زبان ما جاری باشد.

مرکز ایرانشناسی دانشگاه مطالعات خارجی پکن در اسفند ماه سال 91 خورشیدی تاسیس شد و این مرکز که با پشتیبانی رایزنی فرهنگی سفارت ایران و همکاری استادان ایرانی و چینی زبان فارسی، فعالیت های فرهنگی خود را آغاز کرده است، در روز 11 خرداد 92 خورشیدی برابر با 31 ماه ژوئن 2013، نشستی در راستای بزرگداشت روز فردوسی و مقام این شاعر ارجمند برگزار کرد. این نشست به دلیل علاقه سرشار و بی پایان حاضران، بسیار خودمانی و گرم برگزار شد.

در بخش نخستین این مراسم، استاد یولی که بیش از 10 سال در ایران زندگی کرده اند و هم اکنون مدیر گروه زبان فارسی دانشگاه مطالعات خارجی پکن است، فرصت را غنیمت شمرده و در ابتدای این مراسم روند فراگیری زبان فارسی از سوی دانشجویان ورودی سال 2009 را برای حاضران توضیح داد که هر بخش از این سرگذشت را یکی از آنها می خواند و هزاران خاطره در ذهن ها نقش می بست. بنا بر سنت بسیار پسندیده استادان زبان فارسی هر یک از دانشجویان نام های فارسی و اصیل دارند. هما، شهره، کامران، رودابه، جمشید، لیلی، ساسان، سوسن، نادر، سودابه و کاوه و غیره. کاوه در میان دیگر دانشجویان بسیار مورد توجه بود زیرا که برای ادامه تحصیل در رشته خود به ایران می رود و به فراگیری زبان فارسی در مقطع کارشناسی ارشد ادامه می دهد. دو دانشجو به نام های لیلی و رستم که در مسابقه دانشجویی زبان و ادبیات دانشکده زبان های خارجی شرکت کرده و رتبه دوم را به دست آورده بودند، از دستان رایزن فرهنگی ایران لوح تقدیر و جایزه دریافت کردند.

زبان عامل انتقال فرهنگ هاست

در ادامه این مراسم مصطفی جلیلوند رایزن فرهنگی سفارت ایران در پکن برای حاضران سخنانی چند درباره نقش زبان و فرهنگ در میان جوامع بشری و همچنین نقش فردوسی در زنده نگهداشتن فرهنگ و زبان ایرانی ایراد کردند.

استاد دانشگاه و رایزن فرهنگی سفارت ایران با اشاره به افتخار معلمی در ایران و اهمیت دانشگاه مطالعات خارجی پکن، در سخنان خود به اهمیت شکل گیری فرهنگ و نقش آن در برقراری ارتباط میان انسان ها پرداخت. ایشان در سخنان خود این چنین گفتند: برای شناخت یک انسان باید به فرهنگ او توجه کرد که نشان دهنده پیشینه آن فرد است که ریشه در گذشته دارد و ما باید از آن به شایستگی نگهداری کرده و به آیندگان انتقال دهیم. هر ملتی به فرهنگ و تاریخ خود می بالد و ملیت از عناصر فرهنگ سازی است. دین و آیین و مذهب نیز از نشان دهنده های هویت فرهنگی یک جامعه است.

وی در ادامه به نقش مهم و اجتناب ناپذیر زبان اشاره کرد و درک مشترک هم زبانان را از معیارهای مهم برقراری ارتباط میان آنها دانست. از نظر جلیلوند زبان بار فرهنگی یک جامعه را به دوش می کشد و باور و اندیشه یک ملت با آن به نمایش گذاشته می شود و موضوعی جدی و مهم است.

رایزن فرهنگی ایران در اشاره به زبان فارسی گفت: زبان فارسی زبانی بسیار دیرینه است . در بنا های پارسه، شهر سوخته سیستان و حتی در سرزمین هایی که امروزه در کشور ایران نیستند، می توان رد و آثار فرهنگی و زبان فارسی را یافت و تاثیر آنها را دید و جاودانگی زبان فارسی در تمامی ادیان و ملت های نزدیک بارز است.

استاد دانشگاه فردوسی مشهد در ادامه سخنان خود به زحمات فردوسی در خلق شاهنامه اشاره کرده و گفت که ما ایرانیان باید به حضور چنین فردی در تاریخ و فرهنگ خود افتخار کنیم و در آن برهه مهم از تاریخ چنین شخصی با انجام رسالت خود، فرهنگ ایران را از نابودی نجات داد.

دکتر جلیلوند در پایان اهمیت احترام به اندیشمندان و بزرگان علمی و فرهنگی که ناشی از تعلق خاطر به فرهنگ و دانش ملی هر کشور است رابسیار ارزشمند دانست. ایشان همچنین از تلاش های بی دریغ استاد یولی در تربیت و آموزش و اشاعه زبان و فرهنگ ایرانی بسیار قدردانی کرد.

سرنوشت نسخه های گوناگون شاهنامه

در ادامه این جلسه استاد دکتر علی خانمحمدی رشته کلام را با بررسی نسخه های متعدد و متنوع شاهنامه به دست گرفت و به مقایسه ارزش و اعتبار این نسخ قدیمی و ساختار این کتب پرداخت.

استاد خانمحمدی که تجربه تدریس در دانشکده زبان فارسی دانشگاه شانگهای را نیز به مدت سه سال دارد، در دانشکده زبان و ادبیان فارسی دانشگاه مطالعات خارجی پکن به عنوان تنها استاد ایرانی در حال خدمت به زبان و ادب ایران زمین پس از به دست آوردن افتخار بازنشستگی هستند.

استاد خانمحمدی در ابتدا به مقایسه دیدگاه ها درباره ارزش زبان پرداخت و این گونه عنوان کرد: هیچ زبانی نسبت به دیگر زبان ها برتری ندارد و همه یکسان و از یک ارزش برخوردار هستند.

استاد در بخش اول سخنان خود به تاریخچه و ماندگاری شاهنامه و دلایل ماندگاری این کتاب پرداخت و دلایل تاریخی را به زبانی ساده و شیوا یبان کرد. در ادامه دکتر خانمحمدی به دو نسخه معتبر شاهنامه، نسخه بایسنقری و نسخه ظهماسبی، که امروزه نیز در دست است و دو مرجع اصلی و ارزشمند شاهنامه به شمار می روند برای حاضران تشریح کرد و ارزش نسخه های موجود را از نظر دانش نسخه شناسی و ارزشگذاری نسخ خطی را از دیدی کارشناسانه مورد بررسی قرار داد و گوشه ای از تجربیات شخصی خود در زمینه نسخ خطی را در اختیار دانشجویان و حاضران قرار داد. ایشان در سخنان خود یاد و نام مرحوم دکتر محجوب، مرحوم دکتر حسن حبیبی و خانم دکتر بدری آتابای را گرامی داشتند. سخنان استاد به همراه تصاویری از نسخ خطی و شاهنامه های قدیمی همراه بود که توضیحات ایشان را تکمیل تر و برای مخاطبان جذاب تر می کرد.

نقل داستان سهراب و گرد آفرید

در ادامه این نشست بنا به دعوت استاد یو لی، امیر جلیل زاده به خواندن و نقل داستان سهراب و گرد آفرید پرداخت. وی که کارشناس بخش فارسی رادیو بین المللی چین نیز هست، سخنان خود را با بررسی نقش زنان در شاهنامه فردوسی و سیمای زنان ایرانی دراین کتاب ارزشمند آغاز کرد و در ادامه به داستان سهراب و گرد آفرید پرداخت. اجرای داستان شاهنامه و بررسی نقش زنان در شاهنامه مورد توجه استادان ایرانی و چینی زبان و ادبیات فارسی حاضر در جلسه و همچنین علاقه مندان به فردوسی قرار گرفت.

شاهنامه، از اسطوره تا تاریخ

در سخنرانی پایانی این نشست دکتر مجید سلیمانی استاد دانشگاه، شاهنامه پژوهش و کارشناس مرکز ایران شناسی دانشگاه مطالعات خارجی پکن، شاهنامه را از نظر تطابق با واقعیات تاریخی و تاریخ اساطیری مورد بررسی قرار دادند.

دکتر سلیمانی که سخنان خود را با منابعی که شاهنامه از آن ها سرچشمه گرفته است آغاز کرد و اهمیت داستان هایی مانند رستم و اسفندیار و رستم و سهراب را برشمرد. سخنان دکتر سلیمانی در کنار مینیاتورهایی که برای حاضران تهیه کرده بودند کامل تر و جذاب تر شده بود.

اهمیت شاهنامه از نظر استاد که موجب در اوج ماندن این اثر شده، اعتلای ادب فارسی و ابهت و فخامت اشعار فردوسی است.و از نظر هنر شاعری در اوج خود قرار دارد. از سوی دیگر شاهنامه گنجینه ادب و زبان پارسی است و بسیاری از واژگان اصیل و ادیبانه زبان فارسی را در خود نگهداشته و به آیندگان منتقل کرده است. شاهنامه افزون بر این که در ادب پارسی نقش بسزایی دارد، در هنرهایی مانند نقالی، مینیاتور، نقاشی و تصویر گری و همچنین صنعت چاپ و نسخه پردازی بسیار تاثیر گذار بوده است.

گفتن از بزرگی و نقش تاثیرگذار شاهنامه در زندگی و ادب ایرانیان پایان نخواهد داشت زیرا که این کتاب سراسر وفاداری و پایداری و ستیز با دیوان امروزی و دیروزی است که در تلاش برای حذف و نیستی زبان و فرهنگ دیرینه و یگانه فارسی می کوشند.

درور بر فردوسی بزرگ

اخبار مرتبط
پیام شما
تازه ترین برنامه ها
ببینید بشنوید