" هان وو دی " یکی از پادشاهان سر شناس دوران باستان چین بود . سال 140قبل از میلاد " لیو چه " 16سال بر تخت پادشاهی نشست و " هان وو دی " خوانده شد . وی به مدت 54سال چین را اداره کرد و در امور داخلی و خارجی به موفقیت های برحسته ای نایل آمد، در دوران زمامداری وی چین به یکی از قوی ترین کشورهای جهان وقت مبدل شد . بر اساس " تاریخ جهان " به تحریر "ویرز" دانشمند مشهور انگلیسی در آن زمان فقط کشورسلطنتی رم در برابر قدرت سلسله "هان" چین یارای مقاومت داشت .

 بعدها هنگام اشاره به " هان وو دی " قبل از هر چیز از خدمات نظامی تقدیر شده است . مرزهای سلسله هان پس از تاسیس در سال 202ق م پیوسته مورد حمله " شیون لو " ملت کوچ نشین شمالی قرار گرفته و امنیت و توسعه اجتماعی و اقتصادی آن تحت تاثیر جدی قرار گرفت . حاکمان قبل از " هان وو دی " بر اثر محدودیت قدرت کشور سیاست دفاعی انفعالی را اتخاذ می کردند ، آنان دخترک خود را تحت سرکردگی ملت " سیون لو " عروس می کردند تا صلح و آرامش موقت برقرار شود.

 " هان وو دی " پس از روی کار آمدن تدابیر زیادی برای تقویت نیروی نظامی کشور اتخاذ کرد ، از طریق تلاش های چند ساله کارهای تدارکاتی برای جنگ همه جانبه با ملت " شیون لو " انجام شد . وی قشون خود را به عمق علفزارها و بیابان های شمال غربی اعزام کرد و چندین بار به سختی ارتش ملت " شیون لو" را شکست داد . در نتیجه این ملیت به مرکز و غرب آسیا متواری شده و لذا مرزهای سلسله "هان" آرام و محیط توسعه این کشور با ثبات شد .

 " هان وو دی " همچنین مناطق جنوب غربی و جنوب چین را پیوند داده و فرستاده هایی به کشورهای کوچک اطراف فرستاد . شهامت و خیرخواهی سلسله هان در مناطق دورافتاده شنیده می شد ، سرزمین سلسله هان در زمان " هان وو دی " به مراتب وسعت داده شده و نقشه جغرافیایی چین از آن به بعد ظرف بیش از دو هزار سال اساسا مشخص شد . در امور داخلی " هان وو دی " روحیه مبتکر و نوآوری داشت ، وی در برابر فشارهای ناشی از محافظه کاران از اندیشه مذهب تائو مبنی بر همراهی با طبیعت صرف نظر کرده و تئوری کنفوسیوس را به عنوان اندیشه حاکم تعیین نمود . از آن به بعد تئوری کنفوسیوس به عنوان قویترین ابزار اندیشه حاکمان فئودالی در تاریخ بیش از 2000 سال پیش جایگاهی تزلزل ناپذیر داشت . این وضع تا اوایل قرن 20 سلسله چینگ تغییر کرد .

" هان وو دی " سیاستمدار دوراندیشی محسوب می شد ، وی دو بار " جانگ چیان " را به مناطق غربی اعزام کرد ، " جانگ چیان " جاده ابریشم بین چین ،آسیای میانه و جهان غرب را گشود. تولیدات ابریشمی ، ظروف چینی ، هنر کاغذسازی و هنرهای چین از طریق جاده ابریشم به نقاط مختلف جهان صادر شده و مواد معطر و هنرهای دستی خارجی نیز از این جاده به چین راه یافت . این خطوط ترافیک شرق و غرب چند صد سال رونق داشت و تا قرن هشتم به دنبال توسعه کشتیرانی رو به زوال گذارد . " هان وو دی " برای تبادلات فرهنگی چین و غرب پایه ریزی کرد و شهر " چانگ آن " پایتخت سلسله هان مرکز سیاسی و اقتصادی وقت آسیا بود.

" هان وو دی " به ادبیات و هنر علاقه داشت . " شی ما شیان رو" با درایت ادبی به مقامی بالا رسید . " سی ما چیان " تاریخدان معروف چین به اتهام ارتکاب جرم سنگین زندانی شد ، " هان وو دی " وی را مورد مجازات سنگین قرار داد اما وی را نکشت تا اینکه در نهایت " سی ما چیان " بزرگترین حماسه چین را نگاشت .

" هان وو دی " فردی مقدس نبود . وی فردی مغرور ، مستبد ، شهوترات و دارای زندگی تجملاتی بود . به علت جنگ های بسیار در سالهای متوالی ، مردم مالیات سنگینی تادیه نموده و زندگی کشاورزان فوق العاده سخت بود . وی همچنین بر اساس یک شایعه با فرزند خود جنگید و در پایان ده ها هزار نفر از هر دو طرف در این جنگ کشته شدند . " هان وو دی " در سن بالا درباره خدمات و تقصیرات خود شناخت حقیقی داشت ، وی حکمنامه ای نیز برای مجازات خود صادر کرد تا تقصیرهایش بازنگری شود . این مورد در میان پادشاهان سلسله های باستانی چین کمتر دیده شده است .